Forsking på akuttkirurgi i verdsklasse

Den heilt spesielle hendinga fann stad då The Lancet gav ut si jubileumsutgåve nummer 10.000, som rettar særskild merksemd mot akuttkirurgi. The Lancet er eitt av verdas mest viktige og prestisjefylte internasjonale forskingstidsskrift.

Nummeret blei publisert i forkant av den årlege amerikanske kirurgikongressen, og professorane Kjetil Søreide og Jon Arne Søreide ved Klinisk institutt 1 (UiB) har teke del i to oversiktsartiklar om to "vanlege" tilstandar som sjeldan blir profilert i store tidsskrift.

I den same utgåva er det også eit portrettintervju av Kjetil Søreide, som er blant dei yngste professorane i landet innan sitt fag. Både han og Jon Arne Søreide er sentrale innan gastrokirurgisk forsking i Noreg.

– Ein av sjefsredaktørane i The Lancet kontakta meg ei god tid attende, og spurte om me kunne ta del i deira årlege «Surgical themed issue» for 2015, noko eg naturlegvis syns var spanande, seier Kjetil Søreide.

Naudsynt med meir forsking

Temaet The Lancet ynskte å dekke, var akuttkirurgi, og det blei då naturleg for forskarane å sjå på to akutte kirurgiske lidingar som er vanlege – akutt blindtarmbetennelse og sprukke magesår – men som ikkje ofte blir profilert i store tidsskrift.

– Begge desse tilstandane er utruleg vanlege i heile verda, men om ein ser på det vitskaplege grunnlaget for diagnose og val av behandling, så er det overraskande svakt. Til dømes er forståinga av kvifor ein får akutt blindtarmbetennelse ufullstendig. Når det gjeld sprukke magesår, så ser ein at førekomsten ikkje har falle like mykje som førekomsten av vanleg magesår, og at døydeligheiten framleis er svært høg i mange land. Her er det mykje me ikkje veit, og det er rom for å gjere betre og fleire kliniske studier, forklarar Kjetil Søreide.

Nye moglegheiter med internasjonalt samarbeid

Dei to oversiktsartiklane blei utført saman med to breie internasjonale samansetningar av kollegaer med ekspertise på området, og det er eit stort arbeid over lang tid som er lagt ned.

– Foruten å få moglegheita til å arbeide med redaksjonsteamet i The Lancet, har det vore fagleg svært inspirerande og moro å arbeide med internasjonale team for å bygge ei felles forståing kring kunnskapsgrunnlaget rundt desse to sjukdomsgruppene, seier Kjetil Søreide.

Publiseringa skapar i tillegg positive ringverknader, mogelegheiter for nye samarbeid og eit aukande nettverk av internasjonale relasjoner som vil kunne bidra til fleire spanande forskingsprosjekt i framtida.

Forskingsdrivkraft og motivasjon 

Den oppsiktsvekkande dobbelpubliseringa vekkjer stor begeistring.

– Me treng slike motorar i kirurgisk forsking på Vestlandet og i Noreg, seier dekan Nina Langeland ved Det medisinsk-odontologiske fakultet.

– For Gastrokirurgisk forskingsgruppe i Stavanger er dette sjølvsagt ei fjør i hatten, og ei anerkjenning av den øvrige forskinga me har arbeidd med i fleire år. Det at me blir rekna med i ein internasjonal samanheng er veldig gøy og motiverande, sier Søreide.

The Lancet starta i større grad som eit kirurgisk tidskrift enn den generelle medisinske profilen det har i dag.

– Det er difor spesielt artig at me får lov å være del av den 10.000de utgjevinga i eit eige kirurgisk nummer. Tre randomiserte studier frå nederlanske miljø er òg del av denne utgjevinga, og eg trur dette nummeret vil inneholde svært mykje matnyttig stoff for kirurgar over heile verda, seier Kjetil Søreide.

 Referansar:

• Søreide, K., Thorsen, K., Harrison, E. M., Bingener, J., Møller, M. H., Ohene-Yeboah, M., & Søreide, J. A. Perforated peptic ulcer. The Lancet, 386(10000), 1288-1298 (PDF).

• Bhangu, A., Søreide, K., Di Saverio, S., Assarsson, J. H., & Drake, F. T. Acute appendicitis: modern understanding of pathogenesis, diagnosis, and management. The Lancet, 386(10000), 1278-1287 (PDF).
  
  
• Watts, G. Kjetil Søreide: rising young surgeon, adept with pen and scalpel. The Lancet, 386(10000), 1233 (PDF).